زمینه های سرمایه گذاری پرورش میگو(قسمت دوم )

زمینه های سرمایه گذاری پرورش میگو(قسمت دوم )

میزان تولید جهانی میگو :

بر اساس آمار منتشر شده از سوی فائو در سال 2007 میزان تولید جهانی میگو ( صید و رورش)از مرز   5/6 میلیون تن تولید گذشت و برای اولین بار تولید میگوی پرورشی از صید میگوی دریایی با حدود 275/3 میلیون تن پیشی گرفت که این افزایش ناشی از رشد تولید در واحد سطح و همچنین افزایش سطح زیرکشت  بوده است. در طی دهه گذشته تولید میگوی پرورشی درجهان با میانگین رشد سالانه بیش از 6% روند صعودی داشته و در طی سالهای 2000تا 2002 این رشد با میزان تولید در حدود3/1 میلیون تن نسبتاً ثابت باقی مانده است ولیکن پس از ورود به هزاره جدید وگذر از دوره شیوع بیماری های ویروسی میگو و همچنین  گسترش تفکر تولید در کنار  ویروس، پس از آن شاهد رشد بیش از  10 تا 13 درصدی تولید میگو در سالهای بعدی این دهه هستیم  . بر اساس آمار منتشر شده، کشور چین با بیش از 265/1میلیون تن میگو در سال2008 میلادی بزرگترین تولید کننده میگوی پرورشی جهان بوده است.

تایلند با  تولید  580000 تن و اندونزی با تولید 290000 تن میگوی پرورشی از جمله کشورهای آسیایی هستند که در زمره بزرگترین تولید کنندگان میگوی پرورشی در این سال قرار دارند. کشور اکوادور بزرگترین تولید کننده میگو در نیمکره غربی به شمار می رود  و برزیل نیز به عنوان یکی دیگر از تولید کنندگان مهم  قاره امریکا در میان تولیدکنندگان برتر خود نمایی می کند. (جدول1).

جدول 1- بزرگترین کشورهای تولید کننده میگوی پرورشی در جهان در سال 2008 میلادی

قاره آسیا		قاره امریکا
کشور	میزان تولید(‌هزارتن)	کشور	میزان تولید (‌هزارتن)
چین	1265	اکوادور	180
تایلند	580	برزیل	60
اندونزی	290	مکزیک	46
هند	112	کلمبیا	12
ویتنام	155	ونزوئلا	12
بنگلادش	57	هندوراس	12

بر خلاف پرورش ماهی تنوع گونه در میگو پروری نسبتا نا چیز بوده ومهمترین گونه های پرورشی عبارت از میگوی ببری سیاه و میگوی سفید غربی می باشد. در حالی که پرورش میگوی سفید غربی تا پایان قرن بیستم عموماً به قاره امریکا محدود می شد اما در چند سال اخیر این گونه به حوزه کشورهای آسیایی وارد شده و در برخی از کشورها رفته رفته به گونه غالب تبدیل می شود همانطوری که توسعه این گونه در ایران نیز شاهدی بر این مدعا می باشد. گونه های دیگری نظیر  استیلی روس تیریس Litopenaeus stylirostris  و اوریانتالیس ( ‍Peaneus orientalis ) از  انواع مهم به شمار می روند. در فهرست حدود بیست گونه پرورشی نامهای دیگری مانند میگوی موزی Fenneropenaeus) merguiensis )و میگوی سفید هندی (Fenneropeaneus  indicus) را می توان مشاهده نمود که سهم اندکی از تولید میگوی پرورشی را به خود اختصاص می دهند.

منبع :  راهنمای سرمایه گذار ی سازمان شیلات ایران

زمینه های سرمایه گذاری پرورش میگو

زمینه های سرمایه گذاری پرورش میگو(قسمت اول )

اشاره :

برخی از خوانندگان این وبلاگ علاقه مند  هستند تا با نحوه سرمایه گذار ی در  طرح پرورش میگو آشنا شوند  . بدین منظور یکسری مطالب که از جزوه راهنمای سرمایه گذار ی سازمان شیلات ایران استخراج شده است . که در چند قسمت  مختلف  در این وبلاگ درج خواهد شد . امیدوارم مورداستفاده علاقه مندان قرار گیرد . این دسته از علاقه مندان می توانند بمنظور اطلاع از شرایط و نحوه واگذار ی طرح ها به ادارت کل شیلات استان مورد نظر خود مراجعه نمایند .

مقدمه:

رشد کنونی جمعیت جهان و نیاز روزافزون به پروتئین،نیازمند راهکارهای بهینه در تامین این منابع غذایی است،در همین راستا فعالیت های شیلاتی  از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده  و می تواند یکی از محورها و راهبردهای تولید پروتئین مورد نیاز کشور باشد. افزایش تولید آبزیان مرهون افزایش تولید در زیر بخش آبزی پروری است. درحالی که میزان صید آبزیان در طی دو دهه اخیر تقریبا ثابت بوده و یا افزایش اندکی را نشان می دهد. روند رو به رشد پرورش میگو در جهان بواسطه تقاضای بالای آن و همچنین پتانسیل های بالقوه در خصوص اراضی مستعد پرورش میگو در نوار لم یزرع ساحل جنوبی کشور و نیز شرایط اقتصادی و اجتماعی خصوصاً ارزآوری و اشتغالزایی این صنعت، سازمان شیلات ایران را بر آن داشت تا در قالب برنامه های توسعه ای  دولت در زیر بخش شیلات ،تکثیروپرورش میگو را در مناطق ساحلی کشور توسعه و ترویج کرده تا از این طریق بتواند ضمن تولید و عرضه بخشی از مواد پروتئینی داخل،با صدور این محصول ،ارزآوری بالایی را در قالب اقتصاد بدون نفت،دنبال نماید.توسعه تکثیروپرورش میگو به طور همسو ،علی رغم عدم وجود  سابقه و قدمت ،از طریق توسعه مزارع پرورش و مراکز تکثیر با مشارکت بخش خصوصی فراهم گردید. . اگر چه برخی عوامل مانع از تحقق اهداف توسعه پرورش میگو گردیده اند لیکن به نظر می رسد که رفع این موانع و حصول اهداف و بهره مندی از منافع اقتصادی و اجتماعی دور از دسترس نبوده و با برنامه ریزی مناسب می توان بر این مشکلات فائق آمد.

وضعیت پرورش میگو در جهان:

اگرچه پرورش میگو در جهان از سابقه ای نزدیک به 6 قرن برخوردار است اما سابقه پرورش علمی میگو به دهه 1950، زمانی که تکثیر میگو به شکل تجاری گسترش یافت ، باز می گردد. در حالی که تا سال 1975 میلادی تولید میگوی پرورشی در حدود 50 هزار تن بود با ارتقای فن آوری تولید بچه میگو و غذا و بهبود کیفیت تجهیزات و تاسیسات پرورش میگو و مدیریت مزارع، میزان تولید میگوی پرورشی در اوایل دهه 1990 به بیش از 700 هزار تن افزایش یافت و در قرن بیست ویکم از مرز یک میلیون تن گذشت.

تحولات پرورش میگو در طی پنجاه سال اخیر را می توان به چند دوره تکاملی تقسیم نمود که در طی دوره اول آن در سالهای 1950 تا 1965 که از آن به عنوان سالهای تدوین فن آوری تکثیرو پرورش میگو می توان نام برد و در طی آن با تحقیقات انجام شده در زمینه خصوصیات زیستی میگو و نیازمندیهای محیطی، دانش لازم برای توسعه تجاری تکثیر و پرورش میگو فراهم آمد.دوره دوم فراز پرورش میگو در طی  سالهای 1965 تا   1985 اتفاق افتاد که آن را  می توان سالهای تکوین فن آوری دانست و در کنارتحقیقات وسیعتر وعمیقتر، تجهیزات لازم برای پرورش میگو تولید، عرضه و در مزارع به کار گرفته شد.دوره سوم تکوین پرورش میگو در طی  1985 تا 1995 حادث گردید  که به واسطه تقاضا و قیمت بالای میگو در بازارهای جهانی شاهد گسترش جغرافیایی مناطق پرورش میگو از آسیای جنوب شرقی و امریکای لاتین به خاورمیانه ، آفریقا،‌ اقیانوسیه و مناطق ایندو- پاسیفیک هستیم. در طی این سالها کشورهایی مانند عربستان و ایران در خاورمیانه و ماداگاسکار و استرالیا پرورش تجارتی میگو را تجربه و برنامه های توسعه  این فعالیت را به اجرا گذاردند. در عین حال در این دوره، کشورهای متقدم نظیر چین، تایلند، اکوادور و... مشکلات ناشی از بروز بیماریها را تجربه کردند و برخی مانند فیلیپین دیگر نتوانستند به جایگاه پیشین خود در بین پرورش دهندگان میگو باز گردند. میزان تولید میگوی پرورشی در پایان این دوره کمتر از 30% کل میگوی تولید شده در این سال بود.

دوره چهارم تکامل پرورش میگو به سالهای اواخر قرن بیستم و قرن حاضر باز می گردد .در این دوره تولید میگوی پرورشی و میزان عرضه میگو(‌پرورشی ودریایی) به بالاترین حد خود رسید و کاهش قیمت میگو در بازاراهای جهانی مشکلات زیادی را برای بسیاری از کشورهای تولید کننده میگو، نظیر ایران، بوجود آورده است.علیرغم کاهش شدید قیمت میگو در بازارهای جهانی سرمایه گذاری برای توسعه مزارع همچنان وجود دارد. نگاهی به وضعیت پرورش میگو در کشورهایی نظیر پرو و برزیل و سرمایه گذاری برای ایجاد مزارع جدید گویای این حقیقت است که علی رغم تشدید رقابت در بازارجهانی میگو، کماکان تقاضا وظرفیت مناسبی برای توسعه وجود دارد لیکن در این رقابت کشورهایی تاب مقاومت خواهند داشت که سرمایه گذاری های لازم را در زنجیره تولید از تحقیق و تولید دانش فنی تا فرآوری و بازاریابی به نحو مناسبی به اجراء گذارند. کاری که برخی از کشورهای آسیای جنوب شرقی نظیرتایلند و مالزی و حتی ویتنام از چندین سال قبل آغاز نموده و با افزایش بهره وری مزارع و کاهش هزینه های تولید در میدان رقابت با دیگر تولید کنندگان کماکان گوی سبقت را می ربایند.

منبع :  راهنمای سرمایه گذار ی سازمان شیلات ایران

کارکرد و نقش تشکل های صنفی میگوپروران در توسعه پرورش میگو

مقدمه :

در جامعه امروزی  ارتباطات گروهی جایگزین ارتباطات فردی  شده  است واین  جوامع بر اساس عقل و خرد  جمعی اداره می‌شوند،  از این روی  نقش و جایگاه تشکل‌ها در توسعه اجتماعی و اقتصادی پرورش دهندگان میگو  بخوبی قابل  تعریف و تبیین است .

بر حسب سوابق حدود  دو قرن  است که  تشکل‌های غیرسیاسی و حرفه‌ای به عنوان رویکردی  که بتواند  کوشش‌ها و تلاش‌های صاحبان یک حرفه را نظم دهد و توانایی‌های آنان را سامان بخشد و در نهایت نیروی جامعه را برای مقصود و هدفی مشخص به حرکت در آورد، همواره مطرح بوده است.(1)

سابقه

اگر آغاز فعالیت تجاری پرورش میگو را از سال 1375 منظور کنیم بیش از 15 سال از عمر این فعالیت می گذرد . و اگر حافظه تاریخی نگارنده اجازه دهد با  کوشش و تلاش و پیگری مجدانه آقای دکتر خدایی که به اهمیت کارکرد تشکل در توسعه فعالیت های اقتصادی پی برده بود برا ی اولین بار انجمن صنفی پرورش دهندگان میگوی ایران از طریق وزارت کار آن زمان به ثبت رسید و آقایان هراجی و  نیکبخت نیز نمایندگی آن را در استان هرمزگان بر عهده داشتند که در نهایت آقای نیکبخت تشکل ثبت نشده هیات امنا ی پرورش دهندگان میگوی استان هرمزگان را پایه ریزی نمود  .و همچنین  آقایان عامری و بدیعیان پور نیز در مقاطعی بعنوان اتحادیه شرکتها ی تعاونی تکثیر و پرورش میگو وظایفی را عهده دار شدند . علی رغم فراگیر نشدن و عدم همراهی و همکاری منسجم وسازمانی سایر پرورش دهندگان ،  این مجموعه توانست به همت همین تعداد و  نفرات  دیگری از سایر استانها که بنده اطلاع موثقی از نام آنان  ندارم خودرا در سطح کشور بعنوان یک تشکل در صنعت نوپا مطرح نماید .برآیند این تلاش ها منجر شد تا چندین مصوبه حمایتی هر چند به مرجله اجرا نرسید از سوی دولت های وقت به تصویب برسد که در نهایت بسته حمایتی اخیر را به دنبال داشت .

کارکردهای اصلی نظام صنفی و تشکلهای بخش  (2)

 1 -  تسهیل ارتباط و تعامل بین بخش دولتی و تولید کنندگان و بهره برداران   و ارتباط اعضاء تشکلها

در صورت وجود تشکل پویا و کارآمد بسیاری از فعالیت هایی که برعهده بخش دولتی است با تعامل و همفکری کلیه پرورش دهندگان که تشکل آن را نمایندگی می کند  قابل انجام است . یکی از مصادیق آن که همه ساله در استان هرمزگان اتفاق می افتد . اختلاف سلیقه در مکان  لایروبی کانالهای آبرسان و زهکش مجتمع پرورش میگو ی تیاب در استان هرمزگان است . محدودیت اعتبارات دولتی حجم عملیات لایروبی را نیز با محدودیت مواجه ساخته و بر حسب میزان اعتبارات موجود فقط این  امکان وجود دارد تا تنها  بتوان بخش محدودی که از نظر کارشناسان فنی و مهندسی شیلات بیشتر دچار مشکل است  را لایروبی نمود لیکن به محض شروع بکار، هر پرورش دهنده منفردا" توقع  دارد که محل مورد نظرش مورد لایروبی قرار گیرد که عملا" از نظر فنی امکان پذیر نخواهد بود . اگر اجرای کار  وتصمیم سازی به تشکل واگذار گردد  از تنش ها ی بوجود آمده جلوگیر ی میشد. لیکن نبود تشکل و یا عدم هماهنگی بهره برداران با یکدیگر متولیان امر را نیز با مشکل مواجه ساخته است و علی رغم صرف اعتبار دولتی که به سختی و توجیه مسئولین برنامه ریزی استان تامین اعتبار میگردد . عملکرد شیلات نمود پیدا نمی کند . نمونه های بارز دیگر میتوان به نحوه تقسیم میزان تسهیلات بانکی ، اجرا ی طرح های ترویجی و الگویی ، توزیع نهاد ها  و ابزارآلات ترویجی مکانیزاسیون اشاره نمود که همواره شیلات راسا" باید انجام دهد و  ازجانب کسانی  که ذینفع نشد ه اند خدماتش زیر سئوال خواهد رفت .

2 -  مشارکت نهادینه در تصمیم سازی و تصمیم گیری ها ی مربوطه

یکی از مشکلات و معضلات اساسی و دیرینه در استان هرمزگان عدم هماهنگی بین حلقه های تولید و به ویژه هماهنگی بین مراکز تکثیر و پرورش دهنده است . در سنوات گذشته شیلات استان پس از پایان دوره کاری  ودر ماههای دی و بهمن متولی برگزاری جلسه برای برنامه ریز ی و تعیین تقویم زمانی تولید وارتباط حلقه ها و  سیاست هاو برنامه های دوره تولید سال بعد میشد لیکن چون فریادش به جایی نرسید واین جلسات هماهنگی  بازخوردی نداشت آن را رها ساخت و متاسفانه تولید کنندگان نیز به اهمیت موضوع پی نبردند و بجای برنامه ریزی تولید به روزمره گی و هرچه پیش آید خوش آید بسنده کردند  . نمونه عینی آن تکرار همیشگی تورم تولید لارو در یک مقطع زمانی و کاهش شدید آن در ماههای بعدی بود که متاسفانه با وجود مسبوق به سابقه بودن این موضوع در سالجاری نیز تکرار شد بطوریکه در اردیبهشت ماه مراکز تکثیر مملو از لارو بود و لی پرورش دهندگان آماده ذخیره ساز ی نبودند و مراکز تکثیر حاضر بودند لارو خودرا با شرایط پرورش دهنده و بدون پیش پرداخت و اخذ وجه پس از برداشت محصول تحویل دهند . اما خریداری نداشت .در نتیجه  ناگزیر شدند برای  جلوگیر ی از خسارات بیشتر لارو خودرا به سایر استانها  بفروشند . این وضعیت در تیر ماه برعکس شد در حالیکه بر اساس تعهدات ایجاد شده  لارو به سایر استانها ارسال میشد . پرورش دهنده هرمزگانی یادش آمد که وقت ذخیره سازی است حاضربود  قیمت گزافی بپردازد لیکن با کاهش تولید لارو مواجه بود فریادش درآمد که آی شیلات بدادمان برس که استان بدبخت شد وخواسته اش این بود که  از خروج لارو ممانعت شود . حضور تشکل و هماهنگی تولید و توزیع می تواند راهگشای این مشکلات تکراری باشد . همچنین  وجود شورای توزیع می تواند از تجمع مشتری در یک یا دو مرکز که بنابر دلایل فنی و شرایط خاص تولید لارو نمی توانند تعهدات خودرا در یک فرصت زمانی کوتاه ، حجم زیادی از لارو را تولید نماید جلوگیری نماید . علت افزایش تقاضای مقطعی  نیز ناشی از همین موضوع بود که برخی از مراکز تکثیر که مشتری بیشتری را جذب کرده بودند در یک فرصت زمانی کوتاه نتواستند به تعهدات خود عمل نمایند . اگر چه با تعامل بوجود آمده بین مراکز تکثیر تعهدات یکدیگر را پوشش دادند . در صورتیکه اگر تشکل وجود داشت میتوانست همچون شورای تقسیم دفاتر اسناد رسمی بگونه ای عمل نماید که توزیع لارو بر اساس توان مراکز تکثیر و تقویم زمانی ذخیره ساز ی و شرایط مناسب زمانی تولید لارو برنامه ریزی شود .

در ادامه و در یک جمع بندی کلی  کارکردهای اصلی نظام صنفی و تشکلهاکه در  موارد در زیر اشاره شده  است   به همین موضوع ها بر میگردد :

3- پذیرش برخی از وظایف تصدی گری دولت

4- افزایش زمینه تولید و بهبود کیفیت زندگی پرورش دهندگان

 5-تعیین استانداردهای شغلی برای بهره برداران عضو تشکل صنفی بر اساس قانون نظام صنفی کارهای کشاورزی و الزام افراد صنف به رعایت آن.

6-هویت بخشیدن به مشاغل مرتبط با بهره برداران 

3-صدور پروانه صنفی و بهره گیری از مزایای قانونی آن

7-قابلیت نظارت بر نحوه تدوین قوانین و مقررات مرتبط با موضوع فعالیت براساس قانون

8-حفظ حقوق اجتماعی و صنفی بر اساس شغل و نوع فعالیت

9- امکان ایجاد ظرفیت لازم برای بعهده   گرفتن مسئولیت های غیر حاکمیتی دولتی

10-امکان برخورد قانونی با متخلفان صنف وابطال پروانه و معرفی به مراجع حقوقی و قانونی

11-امکان انتقال مناسب خواست های حرفه ای و تخصصی اعضائ صنف به سیاستگزاران و برنامه ریزان دولتی و مدیران اجرایی

12-ایجاد زمینه مناسب برای تدوین وتصویب  قوانین و مقررات مناسب که ضامن حقوق اعضائ صنف می باشد

13-رتبه بندی و درجه بندی فعالیت افراد صنف

14-انتقال اطلاعات وتجارب تخصصی و ارتقائ سطح دانش اعضائ صنف

15-ارتقائ کیفیت شغلی و اجتماعی تولید کنندگان وتوزیع کنندگان بخش

16-آشنایی اعضائ صنف با قوانین و مقررات حقوقی و اجتماعی و حقوق صنفی

17-قابلیت و امکان پوشش تامین اجتماعی بهتر برای اعضا

 آسیب شناسی

تشکل‌ها به تعبیری در حوزه«هویت اجتماعی» یا به عبارت دیگر« هویت جمعی» قرار می‌گیرند و نهادهایی هستند که در قالب «اهداف برگزیده» به اداره نظام یافته جامعه می‌پردازند0 (3)

حال اگر به علت و دلیل عدم موفقیت تشکل در بخش توسعه میگو در استان هرمزگان وعدم تمایل مشارکت همگانی بهره برداران بپردازیم به مواردی برخورد میکنیم که ممکن است به مذاق برخی از بزرگواران  خوش نیاید که قبلا"  حق عذر خواهی را برا ی خود محفوظ می دارم

1-   وابستگی شدید پرورش دهندگان به حمایت ها و سیاست ها و اعتبارات دولتی

جرقه اولیه پرورش میگو برای اولین بار در دهه 60 در سطح کشور زده شد  و بلحاظ نوپا بودن صنعت  دولت متقبل معرفی آن گردید از این جهت پرورش دهندگان بر سر سفره آماده ای قرار گرفتند که از قبل دولت  بستر آن را فراهم نموده بود . اگر چه آقای دکتر خدایی و گروه همراهش همزمان و در برخی از موارد جلوتر از شیلات  در این راه گام نهادند  ولی در توسعه بعدی  و سایت های جدید  ، اراضی مستعد پتنانسیل یابی ، شناسایی ، مطالعه  و زیر ساخت های اولیه از قبیل کانالها و زهکش ها و جاده ها ی دسترسی  مهیا شده بود و بانکها نیز با حمایت و توصیه شیلات وام سهل الوصول به سیستم تزریق نمودند و عطش و تبلیغات موجب گردید که خیلی سریع و غافل گیرانه صنعت رشد نماید . این عوامل موجب گردید تا خود باور ی و خود اتکایی  پرورش دهنده ضعیف شده و همیشه خودرا محتاج دولت پنداشت و احساس مالکیت نکرد و همین که با مشکل مواجه شد سرمایه گذاری انجام شده را متعلق به خود ندانست یا رهایش کرد و یا برفت و به دیگری پرداخت .

2- عدم آشنایی با فرهنگ تشکل و عدم اعتقاد به کار گروهی

با همه تلاشی که پیشگامان ایجاد تشکل داشتند متاسفانه این موضوع عمومیت نیافت و بار سنگین مدیریت تشکل به تنهایی بر دوش  یک تا دو نفر گذارده شد و آنان نیز به تنهایی توانایی پرداخت بار مالی و هزینه های مرتبط  را نداشتند و چون بازخوردی نیز از سوی بهره برداران مشاهده نمی شد قاعدتا" آنان نیز از ادامه کار بازماندند .

نبود یک تشکل کارآمد و تصمیم گیر موجب شده تا نگهدار ی و بهره بردار ی از تاسیسات مشترک یک مجتمع پرورش میگوکه منافع حاصل از آن به همه گروه برمیگردد دستخوش تصمیم های  فردی و سلیقه ای شده تا جایی که برخی از پرورش دهندگانی که  به دلیل مشکلات سازه ای و فنی قادر نبودند پساب  مزرعه خودرا تخلیه نمایند آسانترین شیوه را در پیش گرفته و پساب را به دلیل نزدیکی به کانال آبرسان در این کانال تخلیه می نمایند و منافع آنی چند نفر موجب گردیده تا مزرعه حداقل 20 گروه دیگر که از آب کانال تغذیه میشوند آلوده شده و خطر بیماری و تلفات آنان را تهدید نماید

و یا آنکه دریچه های کنترل که با صرف هزینه گزاف دولتی و در جهت  ذخیره آب و عدم برگشت  آب در زمان جذر تعبیه شده بود توسط تعدادی معدود تخریب شده  و کارایی عمومی خودر از دست داد

2-   رکود اقتصادی و نبود بنیه مالی

همانگونه  پرورش میگو بصورت انفجاری و حبابی رشد کرد در ورود به دهه 80  به یکباره موازنه به هم ریخت و درآمد مورد نظر پرورش دهندگان تحقق نیافت در این حالت هزینه کرد جانبی و سربار ناشی از فعالیت تشکل و واریز سهم الشرکه میسر نگردید  و پرورش دهندگان قادر نبودند این نوع هزینه کرد را تقبل نمایند  هزینه هایی که برای مدیریت بهره برداری از سایت ، ترمیم و نگهدار ی از تاسیسات مشترک ،استقرار پست نگهبانی و کنترل  و امنیت و حفاظت و سایر هزینه های جاری و... لازم وضرور ی بود که باید از سوی اعضا تشکل تامین میگردید و چون این فرهنگ باب نشده بود مشارکت در پرداخت این هزینه کرد را تحمیلی و غیر ضروری می پنداشتند

 موارد  توانمند سازی تشکل ها ی پرورش میگو

در خصوص توانمند سازی تشکل ها  ضروری است آموزشهای ذیل بطور مستمر  اجراء گردد (4).

1-   آشنایی با مشاغل و فعالیتهای کشاورزی و تشکل های فعال

2-   آشنایی با موارد کسب  منابع مالی و کسب در آمد

3-   آشنایی با شیوه های جلب مشارکت مردمی

4-   آشنایی با بازاریابی محصولات کشاورزی

5-   آشنایی با قوانین و مقررات بخش کشاورزی

6-   آشنایی با شیوه توانمند سازی تشکل ها

7-   آشنایی با اصول مدیریت  تکثیر و پرورش میگو

8-   آشنایی با روشهای نوین تولید ،توزیع و مصرف

9-        آشنایی با اصول تجارت کشاورزی

10- آشنایی باروشهای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی

منابع: (،3،2،1،4)

نجفی – ابراهیم tashakoletavanmand.blogfa.com/ ‏

وضعیت جهانی صنعت شیلات

بیشتر از نصف پروتئین دریایی جهان از طریق آبزی پروری تامین می شود ،به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد ( FAO) آبزی پروری سریعترین منبع پرورش پروتئین حیوانی جهان است و در زمان حاضر تقریباً نیمی از مصرف ماهی جهان را تامین می کند.

بر این اساس، گزارش  آبزی پروری جهان در سال 2010 نشان می دهد که تولید جهانی ماهی از طریق آبزی پروری بین سال های 2000 تا 2008 بیش از 60 درصد رشد کرده و از 4/32 میلیون تن به 5/52 میلیون تن رسیده است.

در این گزارش پیش بینی شده است در سال 2012 بیش از 50 درصد مصرف ماهی جهان از طریق آبزی پروری تامین شود.

با توجه به رکود صنعت ماهیگیری و افزایش جمعیت، آبزی پروری به عنوان صنعتی که بیشترین پتانسیل را برای تولید ماهی و پاسخ به تقاضای در حال رشد غذای دریایی به کیفیت و سالم دارد، شناخته می شود.

در این گزارش آمده است با توجه به رشد این صنعت از نظر حجم و ارزش، آبزی پروری به طور آشکاری در بسیاری از نقاط جهان به کاهش فقر و بهبود امنیت غذایی کمک کرده است.

کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه که این صنعت را تحت نفوذ خود دارند، در سال 2008 ، تولید 1/89 درصد آبزیان جهان را بر عهده داشته اند که 3/62 درصد این میزان تنها توسط چین تولید شده است. گفتنی است 11 کشور از 15 کشور پیشتاز در زمینه صنعت آبزی پروری، در منطقه آسیا و اقیانوسیه قرار دارند.

اشتغال جهانی در بخش شیلات:

امور مختلف شیلاتی شغل بسیاری از مردم در سراسر جهان است.اشتغال زایی شیلات در سطح جهان در سه دهه کذشته به طور متوسط سالانه 6/3 رشد داشته وبه طور تخمینی در سال 2008 حدود  9/44 میلیون نفربه طور مستقیم و تمام وقت  در این بخش مشغول بوده اند که در حدود 12% آنها زن هستند.اکر این آمار ها را با ارقام کل اشتغال بخش معادل 7/16 میلیون نفری در سال 1980 مقایسه کنیم حدود 167 در صد رشد نشان می دهد.برآورد شده که برای هر شغل مستقیم شیلاتی سه شغل وابسته نیز ایجاد میشود به عنوان مثال حدود 180 میلیون نفر در مراحل وصنایع پس از صید مشغول هستند.هر کدام از افراد شاغل یک خانواده سه نفری را تامین میکند بنابر این در مقیاس جهانی شیلات 450 میلیون نفر معادل 8% کل جمعیت نان خور دارد.رشد اشتغال مردم در بخش شیلات  بیشتر از رشد جمعیت جهان و رشد شاغلین در سایر بخش های کشاورزی بوده است.در سال 1980 شیلاتی ها 8/1 %شاغلین بخش کشاورزی را تشکیل میدادند که این رقم در سال 2008 به 6/3 % افزایش یافته است.در سال 2008تعداد 3/1 بیلیون نفر در بخش های مختلف کشاورزی مشغول بوده اند.بیشترین افزایش اشتغال هم در پرورش آبزیان و هم در صید مربوط به کشور های در حال توسعه خصوصا جنوب شرقی آسیا میباشد.

میزان اشتغال مردم مناطق مختلف جهان در شیلات در سال 2008 به شرح زیر است:

آسیا  = 85.5 %

آفریقا = 9.3 %

آمریکا جنوبی = 2.9%

اروپا = 1.4 %

آمریکا شمالی = 0.7 %

ثلث شیلاتی ها( 13.3 میلیون نفر) در کشور چین کار میکنند و بعد از آن هند و اندونزی قرار گرفته اند. علی رغم اینکه صیادان و پرورش دهندگان زیادی در آسیا فعالیت میکنند ولی متوسط تولید سالانه آنها 2.4 تن است که در مقایسه با 24 تن اروپا و 18 تن آمریکا ی شمالی ناچیز می باشد البته این برتری به واسطه صنعتی بودن شیلات در این مناطق است در حالی که در آسیا وسایر کشور های در حال توسعه روش های سنتی محور فعالیت های شیلاتی است. در آبزی پروری این اختلاف عمیق تر میشود به طوری که متوسط تولید آبزیان پرورشی به نفر در نروژ 172 تن و در شیلی 72 تن و در چین 6 تن و در هندوستان فقط 2 تن گزارش شده است.

هر چند که هنوز اکثر شیلاتی ها در زمینه صید و صیادی مشغول اند ولی سال به سال به نسبت از تعداد صیادان کاسته و به تعداد آبزی پروران افزوده می شود.به طوری که از سال 1990 تا سال 2008 تعداد آبزی پروران 189% افزوده شده است. کاهش تعداد صیادان در اثر عوامل مختلفی مانند : کاهش ذخایر و میزان صید، پروژه های کاهش تلاش صیادی، پیشرفت فن آوری و صنعتی وغیره رقم خورده است.

برآورد شده که در سال 2008 تعداد افرادی شیلاتی کشور های توسعه یافته 1.3 میلیون نفر هستند که در مقایسه با سال 1990 به میزان 11% کاهش نشان میدهد.

 تعداد شناور های صیادی جهان

آمار نشان میدهد که در طول دهه گذشته تعداد شناور های صیادی جهان بدون افزایش در حدود 4.3 میلیون فروند بوده که فقط 59% آنها موتور داشته و 41% بقیه به اشکال مختلف  ابتدایی با بادبان ، پارو وغیره حرکت میکنند.

77% شناور های غیر موتوری در آسیا و 20% آنها در آفریقا و در سواحل یا آبهای داخلی این نواحی فعالیت دارند.به طور کلی تعداد شناور های بدون موتور در سال 2008 به میزان 4% نسبت به سال 1998 کاهش نشان میدهد.

 75% شناور های موتوری هم در آسیا فعالیت میکنند و سهم بقیه مناطق به شرح زیر است: آمریکا ی جنوبی 8%، آفریقا 7% و اروپا 4%.

 ذخایر قابل بر داشت جهانی

 در دهه 1970 تصور میشد که 40% ذخایر موجود قابل برداشت دست نخورده باقی می ماند وصید نمی شود.این مقدار در سال 2008 به 15% تنزل حاصل نموده است.و برعکس ذخائری که شامل صید بی رویه میشدند در سال 1974 10% بوده که به 32% در سال 2008 افزایش حاصل نموده اند.

ذخایری که به طور کامل برداشت میشوند از سال 1974 تاکنون بدون تغیر  حدود 50% تخمین زده شده اند بنابر این میزان صید کنونی جهان را میتوان نزدیک به میزان صید پایدار قلمداد نمود که حداکثر بهره وری پایدار ذخایر بوده و صید افزون بر آن مجاز نمی باشد.بعلاوه در سال 2008 حدود 28% ذخایر دچار صید بیرویه ،3% در معرض نابودی وتنها 1% از کل ذخایر جهان تحت باز سازی قرار داشته اند.

10ذخایر  گونه مهم آبزی اقتصادی که از نظر کمی 30% صید کل جهان را شامل می شوند به طور کامل یعنی تا حداکثر توان ذخیره برداشت می شوند.به عنوان مثال حدود  23جمعیت های تن ماهیان در کل جهان وجود دارد که از ذخائر 60% آنها به طور کامل برداشت می شود در حالی که 35% آنها دچار صید بی رویه و نابودی هستند.و چون مجهز ترین ناوگانهای صیادی به صید این گونه مشغولند بنابر این ذخایر آنها در آینده در معرض خطر بیشتری قرار داشته و صید این گونه نیازمند مدیریت متمرکز و جامعتری میباشد.

آمارصید در آبهای داخلی جهان

صید در آبهای داخلی نقش حیاتی در زندگی و تغذیه بسیاری از مردم کشور های جهان اعم از ثروتمند و فقیر دارد. با این وجود عوامل بسیاری ذخایر آبزیان آبهای داخلی را تهدید میکنند که اهم آنها عبارتند از : 1- صید غیر مسئولانه، 2- نابودی طبیعت و محیط زندگی آبزیان، 3- کمبود آب، 4- زه کشی و خشک شدن تالاب ها و آبگیر ها وغیره ، 5- احداث سد ها ، 6- آلودگی و غنای آب های طبیعی ، 7- مجموع چند یا همه عوامل فوق الذکر که تاثیر سوء یکدیگر را تشدید میکنند.

بعلاوه آمار و اطلاعات راجع به میزان ذخایر ومسائل صید در آبهای داخلی کافی و کامل نیست لذا وضعیت واقعی بسیاری از ذخایر قابل دسترس نمی باشد. بسیاری از کارشناسان عقیده دارند که ذخایر اکثر گونه های بومی آبهای داخلی به دلیل فشار صید بی رویه و آلودگی های مختلف انسانی در معرض نابودی است.متاسفانه در گذشته به موضوع ذخایر آبهای داخلی توجه کافی نمی شده و آمار قابل قبولی جهت مقایسه وضعیت گذشته و حال در دسترس نیست. ولی در حال حاضر این مهم جایگاه خود را در مسائل مدیریتی صید باز نموده است.

وضعیت مصرف آبزیان

در سال 2008 میلادی 81% ماهی و سایر آبزیان تولید شده معادل 115 میلیون تن به مصرف غذای انسان رسیده است. در حالی که  27 میلیون تن باقی مانده در صنایع پودر و یا روغن ماهی ، داروسازی، غذای مستقیم دام و غیره به مصرف رسیده است.

39.7 %( 56.5 میلیون تن) تولید به صورت تازه یا زنده و 41.2 % ( 58.6 میلیون تن) آن به صورت منجمد  به بازار عرضه شده .از سال 1998 به بعد سمت و سوی مصرف آبزیان به ماهی تازه یا زنده تمایل داشته واز نسبت عرضه ماهی منجمد کاسته شده به طوری که طی این مدت عرضه کیفی ماهی تازه وزنده از 45.4 به 56.5 میلیون تن رسیده است. در این مدت ماهیان ریز سطح زی مانند آنچوی بیشترین مصرف را جهت ساخت پودر و روغن ماهی داشته اند.

تجارت تولید جهانی آبزیان

تولید ماهی نقش مهمی در اقتصاد و ارز آوری کشور های تولید کننده دارد. در سال 2008 تجارت آبزیان 10% تجارت کشاورزی و 1% تجارت کل جهانی را تشکیل داده است. میزان درصد آبزیان  به کل مواد غذایی تجارت شده از 25% در سال 1976 به  39% در سال 2008 افزایش داشته است.در سال 2008 مقدار ارزی تجارت آبزیان به حداکثر رکورد 102 بیلیون دلار رسیده که 9% بیشتر از سال 2007 و دو برابر سال 1998 بوده است.

در سال های اخیر قیمت مواد غذایی از جمله ماهی و میگو به دلایل مختلف از جمله : جنگ ها،افزایش قیمت نفت ،خشکسالی،رکود اقتصادی، نوسانات بازار ارز و سرمایه ، افزایش چشمگیر داشته است. بر اساس شاخص قیمت های سازمان خوار و بار جهانی قیمت ماهی و سایر آبزیان از فوریه 2007 تا 2008 حدود 37% گران تر شده است.

در سال های اخیر سهم آبزیان پرورشی در تجارت جهانی رو به افزایش است که در این میان میگو، خرچنک، آزاد ماهیان، صدف ها ، تیلاپیا، کربه ماهی ، باس دریایی ، سیم در یایی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و در کل آبزی پروری در مقیاس خرد بیشترین در صد تولید را به خود اختصاص داده است.

چین بزرگترین صادر کننده ماهی جهان است که بعد از آن به ترتیب نروژ، تایلند و ویتنام و بزرگترین وارد کننده گان عبارتند از آمریکا، ژاپن و اتحادیه اروپا.

ضایعات و دورریزصید جهانی

آخرین مقدار دورریز و ضایعات صید جهانی حدود 7میلیون تن در سال بر آورد شده که چون معمولا به دریا ریخته میشود به نوعی آلودگی محیط و چون مقدار قابل توجه آن بچه ماهی ریز هستند نشانه ضربه به ذخایر محسوب میشود.به همین دلائل حساسیت های زیادی در مورد کاهش ضایعات وجود داشته و خصوصا در کشور های اروپایی و از سوی سازمان خوار و بار جهانی پروژه های مختلفی در این مورد ارائه شده است.

 برگرفته شده از ترجمه : علی قوام پور

آشنایی با تکثیر و پرور ش میگو

اشاره:

مراجعه مکرر دانش آموزان  مقاطع تحصیلی و حتی دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی رشته های غیر مرتبط شیلاتی و درخواست مطلب در زمینه پرورش میگو برای ارایه در جلسات بحث  و تحقیق بابی شد تا مقاله کلی و تقریبا" جامع اما به زبان ساده برای این دسته از عزیزان تهیه گردد  مقاله حاضر برای این منظور تهیه گردیده و امید است مورد استفاده قرار گیرد.  

مقدمه:

از  فعالیت های عمده و اساسی که طی چند سال اخیر در سطح شیلات مطرح بوده است فعالیت های بخش پرورش آبزیان و به ویژه پرورش میگو  است میگو آبزی ارزشمندی است که از نظر مواد مغذی از ارزش صادراتی بالایی برخوردار است  طی چند سال اخیر کوشش های ارزشمندی به انجام رسیده است تا زمینه تحقق یکی از مهمترین برنامه های توسعه زیر بخش شیلات یعنی تکثیر وپرورش میگوهای دریایی فراهم گردد ثمره این تلاش ها امروز با وجود صدها هکتار مزارع پرورش میگو درگوشه و کنار نوار ساحلی جنوب کشورخودنمایی می کند. پرورش میگو از جمله فعالیت های آبزی پروری است که با توجه به سود آوری و کسب درآمد ارزی و وجود مناطق مستعد در کشور در حال گسترش می باشد و تا کنون سرمایه گذاری های وسیعی در این زمینه انجام پذیرفته است.

 تولید، اشتغال ، ازرآوری، تامین گوشت، ایجاد کمربند امنیتی در نوار ساحلی ،توسعه و عمران و...  از جمله مزایای پرورش میگو در کشور است ..

صنعت تکثیر و پرورش میگو:

سابقه در دنیا

سابقه پرورش میگو در جهان به روش سنتی دارای قدمت زیادی است و سابقه آن به صد سال قبل بر می گردد و برای اولین بار در کشور های آسیای جنوب شرقی و کشورهایی مانند تایلند ، ویتنام ، فیلیپین ، هند ، چین ‌، ژاپن و… توسط مردم و ساحل نشینان این کار را به صورت سنتی  انجام می شد ولی از سال 1963 بعداز اینکه توانستند میگو را به صورت مصنوعی تکثیر کنند این حرفه به صورت صنعتی رونق پیدا کرد و در همه کشورهای ساحلی توسعه یافت .

به طوری که هم اکنون در همه کشورهای آسیایی و کشور های آمریکای جنوبی از قبیل اکوادر ، برزیل، پرو ، مکزیک ، پاناما ، هندراس و … به صورت وسیعی گسترش یافته است. در کشور ایران هم از سال 1364 مطالعات و تحقیقات در زمینه پرورش میگو انجام شد و برای اولین بار در کشور مرکز تکثیر و پرورش میگو در روستای کلاهی از توابع شهرستان میناب  در سال 1371کار خود را شروع کرد و کارشناسان  زیادی راتربیت کرده است.

کشورهای تولید کننده میگو پرورشی در  جهان

 ( نیم کره شرقی وغربی )

منطقه نیمکره شرقی	منطقه نیمکره غربی
چین	برزیل
هند	کلمبیا
اندونزی	کاستاریکا
ژاپن	کوبا
کره	اکوادر
ماداگاسکار	هندوراس
مالزی	مکزیک
برمه	پاناما
فیلیپین	پرو
عربستان سعودی	ونزوئلا
سنگاپور	نیکاراگویه
ایران	امریکا
سری لانکا
تایلند
تایوان
ویتنام
موزامبیک
افریقای جنوبی
مصر

میگو چیست :

میگو از جانوران آبزی است که جزو شاخه بندپایان و رده سخت پوستان  است . میگوها انواع گوناگونی دارند که در آب شور و شیرین و هم در مناطق گرم و سرد یافت می شوند. و بیش از 300 گونه از آنها در سرتاسرجهان وجود دارند. میگوی های موجود در آبهای خلیج فارس و دریای عمان از نوع گرمسیری  است

ساختمان بدن میگو :

بدن از دو قسمت اصلی تشکیل شده است که شامل موارد ذیل است

1-                            سرسینه که از ترکیب سر وآبشش ها بوجود آمده است و دارای قسمت های زیر است

-کاراپاس که آبشش ها را می پوشاند

- رستروم یا خار در جلو سر قرار دارد که وسیله دفاعی محسوب می شود

-                      یک جفت چشم مرکب پایه دار

-                      یک جفت آنتن و شاخک که وظیفه حسی به عهده دارد

-                      پنج جفت پای حرکتی

-                      پنج جفت پای شنا گر

-                      شکم بند بند

تولید مثل میگو :

جنس نر و ماده میگو از هم جدا هستند میگوها در حدود یک سالگی بالغ می شوند  میگو های ماده داری 5 مرحله رسیدگی تخمدان هستند  در شکل صفحه بعد  مراحل رسیدگی تخمدان نشان داده شده است وقتی که تخمدان کاملا رسیده باشد مرحله چهار نامیده می شود در این مرحله تخم ها رسیده و از بدن خارج می شود .

تکثیر میگو:

امروزه به صورت مصنوعی میگو را تکثیر می کنند و در استخرهای خاکی میگو پرورش داده می شود

برای تکثیر میگو به میگوی مولد یا میگوی مادر که بتواند تخم تولید کند نیاز است برای این کار صیادان و کارشناسان به دریا می روند و با استفاده از تور صید میگو و به وسیله لنج میگوی مادر یا مولد صید می کنند .

کارشناسان تشخیص می دهند که کدام میگو دارای تخم است و آن را انتخاب کرده و به محلی که به آن مرکز تکثیر میگو می گویند انتقال میدهند  مرکز تکثیر مکانی است که تعداد زیادی کارشناس و کارگر در آنجا مشغول به کار هستند و شامل ساختمانی سالن مانند است که در آن حوضچه های بتونی زیادی با حجم حدود 10 متر مکعب ساخته شده است

ابتدا میگوی مادر راکه از دریا صید کرده اند برای مدتی به حال خود رها می کنند تا به محیط جدید عادت کند و سپس شوری آب و دمای آنرا تنظیم تا میگو دچار استرس نشود بعد از این عمل میگو ها را با محلول رقیق شده فرمالین شتشو می دهند تا از هرگونه آلودگی پاک شود

بعد از انجام این عملیات میگو برای انتقال به مخزن های تخم ریزی آماده است آنها را به این مخازن که حدود  300لیتر گنجایش دارد منتقل میکنند. با توجه به اینکه میگو در کف دریا زندگی می کند و دوست دارد در محیط آرام و تاریک باشد برای به وجود آوردن شرایط لازم مخازن را با پلاستیک های ضخیم و تیره می پوشانند و از ایجاد سر و صدا خودداری نموده  و میگو را در حالیکه آب آن هوا دهی می شود به حال خود رها می سازند

معمولا میگوها ی ماده تحت این شرایط از حدود ساعت 10 شب  به طورطبیعی تخم ریزی می کنند وهر میگو بین 100 تا 200 هزار تخم می ریزد .

صبح روز بعد کارشناسان میگو های تخم ریزی کرده را از مخزن تخم ریزی خارج کرده و و در زیر میکروسکوپ اقدام به شمارش تخم ها و بررسی کیفی آنها می کنند  و تخم های سالم را جدا سازی نموده و به مخازن پرورش منتقل می کنند تخم ها با چشم غیر مسلح به خوبی قابل رویت نیست  وکلا" میگوها در این مرحله میکروسکوپی هستند.

حدود 10 تا 12 ساعت بعد نوزادان میگو که هیچ شباهتی به میگوی بزرگ ندارند از تخم خارج میشوند که در این مرحله به آنها ناپلی می گویند نوزدان باید مرتبا" عمل دگردیسی را انجام دهند تا پس ازگذشت چندین روز که حدود16روز طول می کشد شکل ظاهری والدین خود را پیدا کنند.

در جدول زیر اسامی هریک از مراحل زندگی لاروی و زمان  تبدیل  آن نشان داده شده است.

نام مرحله	تعدادزیر مرحله	اندازه	زمان تبدیل
تخم	3مرحله تقسیم سلولی	2/0 میلیمتر	12تا 15 ساعت
ناپلی	6 مرحله	22/0 میلیمتر	48تا58 ساعت
زوا	3 مرحله	1/2میلی متر	5تا6روز
مایسیس	3مرحله	3/4میلی متر	4تا5روز
پست لارو	روزانه یک مرحله	8/4میلی متر	یک روز

تغذیه لارو میگو :

بچه میگو بعد از خروج از تخم نیازی به غذا ندارد و از ذخیره زرده که در تخم موجود بوده است تغذیه می کنند

ولی از مرحله ناپلی 5 باید غذادهی شروع شود در این مرحله لاروها از نوعی گیاهان  ریز میکروسکوپی که فیتوپلانکتون نامیده می شوند تغذیه می کنند کارشناسان این گیاهان میکروسکوپی را در سطح آزمایشگاه تکثیر و پرورش می دهند و همرا با آب که معمولا رنگ آنها قهوه ای یا سبز است میگو ها راغذادهی می کنند جایی که این گیاهان را پرورش می دهند فایکولب می گویند و باید

محیطی کاملا پاکیزه باشد تا از ورود هر گونه آلودگی قارچی و میکروبی جلوگیری شود.

وقتی که کمی بزرگتر شدند و به مرحله لاروی بالاتر رسیدند از سایر غذاهای مصنوعی ساخته شده که سرشار از مواد مغدی و ویتامین ها است استفاده می کنند در این مرحله همچنین از موجودی به نام آرتمیا تغذیه میشوند

آرتمیا نیز خود یک موجود آبزی از رده سخت پوستان است که در آبهای خیلی شور زندگی می کند

و در دریاچه ارومیه وجود دارد که در حقیقت می توان گفت

که تنها موجود آبزی زنده در این دریاچه است این موجود تخم هایی دارد که برای چندین سال می تواند در خارج از آب درون پوسته تخم زنده بماند  و به آنها سیست گفته می شودوبه صورت خشک می توان برای مدت ها آنها را نگهداری کرد به محض اینکه در آب شور قرار گرفت وآب را جذب کرد  بعد از حدود 24 ساعت نوزاد از تخم خارج میشود که از این نوزاد برای تغذیه لارو میگو استفاده می شود .نوزاد آرتمیا را در مخازن جداگانه پرورش می دهند و آنها را جدا سازی کرده و بطور خیلی زیاد به عنوان غذای زنده به لارو میگو می دهند

در طی این مراحل کارشناسان باید مرتبا وضعیت بچه میگوها را کنترل کنند و به آنها غذا بدهند تا رشد

کرده و دچار بیماری نشوند

آب مورد استفاده آب شور دریا است که به وسیله پمپ از دریا آبگیری میشود برای رفع هرگونه آلودگی ابتدا آب را ازصافی های مخصوص میگذرانند تا مواد زاید و معلق آن گرفته شود و سپس کلرزنی میکنند تا آلودگی ها برطرف شود و پس ازآنکه کلر آن خنثی شد و از بین رفت آن را برای میگو استفاده میکنند دقت در این مورد خیلی لازم و ضروری است زیرا در صورت بروز بیماری بچه میگو هاتلف می شوند  و خسارت مالی زیادی به صاحب مرکز تکثیر وارد می آید.

از زمانیکه میگو تخم ریزی کرد و تا زمانیکه بچه میگوها به سنی رسیدند که آماده برای پرورش در استخرها باشند حدود 25 تا 30 روز طول می کشد در این مرحله کسانی که استخر پرورش میگو دارند به مرکز تکثیر مراجعه می کنند و بچه میگوی مورد نیاز خودرا خریداری میکنند  تا اینجا هنوز بچه میگوها خیلی ریز هستند.

بچه میگوها را درون کیسه های دربسته همرا با آب و اکسیژن قرار میدهند و همراه با یخ  درون جعبه های یخدان قرار میدهند وبه وسیله وانت یا کامیون به محل مزرعه منتقل میکنند.

پرورش میگو:

میگو در استخرهای خاکی پرورش داده می شود ابتدا آب در یا را به وسیله احداث کانال به ساحل می آورند و در کنار آن استخرهایی به گنجایش حداقل یک هکتارمی سازند و به وسیله پمپ آن را آبگیری می کنند این استخرها دارای یک دهانه برای ورود آب و یک دهانه یا دریچه هم برای خروج آب دارند ودارای دیواره خاکی است که می تواند با ارتفاع حدود 2 متر آب را در خود نگهداری نماید بنابراین یک استخر پرورش میگو حدود 20000مترمکعب آب دارد.

پرورش دهنده میگو قبل از اینکه در استخر خود میگو بریزد باید آنرا ابتدا آهک زنی کند تا موجودات آلوده کننده از سطح استخراز بین بروند و استخر ضدعفونی شود و بعد از آنجام این عمل استخر را آب گیری کرده و برای اینکه آب استخر را تقویت و غنی سازی نماید از کود شیمیایی و کود مرغی استفاده می کند تا مواد مغذی و موجودات ریزی که فیتوپلانکتون و زئوپلانکتون نام دارند و میگو آن را می خورد در انجا تولید شود معمولا در هر استخر حدود 100کیلو کود استفاده می شود و اگر در طول دوره پرورش مشاهده کند که استخر نیاز به کود دارد باز هم می تواند از کود استفاده کند پس از

اینکه حدود 10 روزاززمان کود دهی گذشت و آب استخر به رنگ قهوه ای در آمد استخر برای ورود و ذخیره سازی بچه میگو آماده است .

پرورش دهنده یا مزرعه دار به مرکز تکثیر لارو مراجعه می کند و بچه میگوی مورد نیاز خودرا که از قبل سفارش داده است خریداری می کند و به مزرعه منتقل می کند  قبل از اینکه میگوها وارد استخرشوند باید میگوها با شوری و دمای استخر که میحط جدیدی برای آن محسوب می شود  عادت کند برای این کار حدود یک ساعت و با آرامی میگوها را درهمان کیسه های پلاستیکی که از مرکز تکثیرآورده شده است  درون آب استخر قرار داده و کم کم ازآب استخر به آن اضافه می کنند تا میگو به محیط جدید عادت کند در غیر این صورت میگوها دچار تلفات می شوند پس از عمل عادت پذیری میگوها را به آرامی درون آب استخر رها می کنند وکارذخیره سازی خاتمه می یابد.

در هر استخربدون استفاده از دستگاهای هواده بین 180 تا 200هزار بچه میگو رها می کنند  و در صورت استفاده از هواده میزان ذخیره سازی تا دو برابر این مقدار نیز امکان پذیر است میگوها در زمانی که در استخر رها سازی می شوند کمتر از یک گرم وزن دارند و پس دوره پرورش که حدود 4 تا 5 ماه طول می کشد وزن آنها به 15 تا 20 گرم  می رسد  و ا ز هر استخر حداقل  حدود 2000کیلوگرم میگو برداشت می شود . کارشناسان در طول مدت پرورش مراقبت لازم بعمل می آورند تا میگوها به خوبی رشد کنند باید هروز به آنها غذا بدهند و اکسیژن و شوری  و دما و پ هاش را اندازه گیری نمایند . برای اکسیژن رسانی به استخرها دستگاهی  به نام هواده در استخر نصب می شود این دستگاه که دارای پره یا پروانه است که به چرخش در آمده و سطح آب بهم میزند و باعث می شود که اکسیژن موجود در هوا با آب استخر ترکیب شده و وارد آب استخر گردد  هوادهی معمولا در آواخر شب و اوایل صبح که مقدار اکسیژن موجود در آب استخر کاهش می یابد   انجام می شود در هر استخر تعداد 4 تا 6 دستگاه هواده نصب می شود .

میگو هاعلاوه براینکه از غذاهای طبیعی موجود در استخر تغذیه می کنند به غذای مصنوعی یا دستی که در کارخانه های تولیدغذای میگو ساخته میشود نیز نیاز دارند این غذاها که به انها پلت گفته می شود به صورت دانه هایی به شکل استوانه ریزو خشک شده هستند که در استخر پاشیده می شود تا میگو از آن تغذیه کند . این غذاها از ترکیباتی همچون پودر ماهی پودرسرمیگو ذرت سویا نشاسته پودرگوشت روغن و موادمعدنی و ویتامین ها درست می شوند با افزایش سن میگو میزان و اندازه و ترکیب غذا فرق می کند .  درغذای میگو باید مواد پروتئنی چربی مواد قندی ویتامین ها و مواد معدنی وجود داشته باشد.

غذای میگو را تجزیه می کنند تا بتوانند مواد تشکیل دهنده آن را تعین کنند در غذای میگو ترکیبات زیر وجود دارد

نوع ترکیب	در صد موجود در غذا
پروتئین	40درصد
رطوبت	10درصد
چربی	9درصد
اسیدهای چرب	4/1درصد
فسفو لیپید	2درصد
فیبر	3درصد
خاکستر	12درصد

مشخصات استخر پرورش میگو:

در ایران برای احداث استخر پرورش میگو از 20 هکتار زمین استفاده می کنند که در این زمین حدود 15 استخر یک هکتاری ساخته می شود هر مزرعه پرورش میگو به وسیله یک کانال طولانی آب دریا به آن منتقل می شود و در کنار کانال پمپ های بزرگ به تعداد 3 دستگاه نصب می کنند که پمپ ها   آب را از کانال اصلی به کانال بتونی که بین استخرها ساخته شده است منتقل می کنند آب به وسیله دریچه های ورودی به استخر وارد میشود

در دیواره مقابل ورودی هم دریچه خروجی قرار دارد که هر زمان بخواهند آب را تعویض کنند یا اینکه میگو ها صید کنند دریچه خروجی را باز کرده و آب درون استخر

تخلیه می شود 

در یک مزرعه 20 هکتاری افراد زیر مشغول به کار هستند

مدیرمزرعه	1نفر
کارشناس	1نفر
موتوریست	1نفر
سرکارگر	1نفر
کارگر	6تا8نفر
راننده و تدارکات	1نفر
نگهبان	2نفر

در موقع صید میگو از استخر هم حدود 10تا 15 نفر کارگر موقت برای صید میگو در آنجا مشغول به کار می شوند

صید میگو از استخر:

پس از آنکه حدود 4 تا 5 ماه از زمان پرورش میگو در استخر گذشت با باز کردن دریچه خروجی و قراردادن تور برداشت در مقابل دریچه خروجی میگوها راکم کم صید میکنند و بلافاصله آن را در آب یخ خیلی سرد قرار میدهند و  برای اینکه میگوها تازه بمانند و رنگ آنها تیره و سیاه نشود میگو ها  با ماده متا بی سولفیت سدیم  شستشو می دهند و سپس    در جعبه های مخصوص همراه با یخ قرار داده و به وسلیه کامیون سردخانه دار به کارخانه های عمل آوری و بسته بندی منقل می کنند

در آنجا دوباره میگو ها  را شتسشو داده  و در دستگاههای مخصوص سایزبندی میگوها را در انداره های مختلف جدا سازی کرده و در جعبه های مقوایی مخصوص قرار داده و برای انجماد به سردخانه منتقل می کنند بعد ازین عمل میگو برای فروش آماده است که آن را در بازار داخل کشور به فروش می رسانند یا آنکه به کشورهای خارجی صادر می کنند

منابع و ماخذ

1-شجاع الدین .علی . (1370) راهنمای دوره کارآموزی کارگاههای کوچک تکثیر و

پرورش میگو.ترجمه ,شیلات ایران

2-شکوری,مهدی .(1376) فن آوری تکثیر و پرورش متراکم میگو ,ترجمه,شیلات ایران

3-دندانی , عادل, (1375) مدیریت تغذیه در استخرهای پرورش میگو,شیلات ایران

4-هراجی,مرتضی و نظری,علیرضا,روش های طبخ میگو,روابط عمومی شیلات ایران

5-پایگاههای اینترنیتی